بازارهای مالی یکی از اساسی ترین بازارهای هر کشور محسوب می شود که از سایر بخش های اقتصادی از جمله قیمت نفت و نرخ ارز واقعی تاثیر می پذیرد در این مقاله رابطه بین تکانه های قیمت نفت با شاخص قیمت بازار سهام در دوره زمانی فروردین 1370 تا اسفند ماه 1390 بررسی می شود. برای این منظور از روش خودبازگشت برداری ساختاری SVAR استفاده می گردد که در آن از متغیرهای بازدهی سهام، نرخ ارز واقعی و تولید ناخالص ملی و قیمت سکه به عنوان متغیرهای ابزاری استفاده شده است. نتایج حاصل از توابع واکنش آنی نشان داد که وقوع یک انحراف معیار تکانه در قیمت نفت در ابتدای دوره اثر مثبت و بعد از آن اثر منفی بر شاخص قیمت بازار سهام دارد. تجزیه واریانس خطای پیش بینی شاخص قیمت سهام نشان داد که در همه دوره ها، قیمت نفت بعد از تولید ناخالص ملی بیشترین سهم را در توضیح واریانس خطای پیش بینی شاخص قیمت بازار سهام دارد؛ که در طول زمان افزایش می یابد.

هدف این مقاله بسط و توسعه روش هایی مبتنی بر ساختارهای شبکه ای و اقتصادسنجی است که توانایی تشخیص قیمت های دستکاری شده در بورس اوراق بهادار تهران را داشته باشد. در این مطالعه هدف ارائه مدلی برای تخمین دستکاری قیمت در بورس اوراق بهادار تهران است. به همین منظور به روش غربالگری نمونه ای به حجم 397 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب گردید و اطلاعات مربوط به قیمت و حجم معاملات آنها طی سال های 1380 تا 1388 گردآوری شد و سپس از طریق آزمون های تسلسل، کشیدگی و آزمون وابستگی دیرش، شرکت های منتخب به دو دسته دستکاری شده و دستکاری نشده تقسیم بندی شدند. در گام بعد با بررسی روند بازدهی تجمعی و حجم معاملات شرکت های دستکاری شده، تاریخ شروع دستکاری قیمت تعیین گردید و از طریق مدل های لاجیت و شبکه عصبی مصنوعی و با استفاده از اطلاعات مربوط به اندازه شرکت، شفافیت اطلاعات، نسبت P/E و نقدشوندگی سهام یکسال قبل از دستکاری قیمت آنها، مدلی برای پیش بینی دستکاری قیمت سهام شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران طراحی گردید. در پایان نیز قدرت پیش بینی مدل ها با استفاده از داده های گروه های آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اینکه قدرت پیش بینی مدل لاجیت برای گروه آزمایش 92.1% و در مدل شبکه های عصبی مصنوعی 94.1% بوده است. بنابراین هر دو مدل از فدرت بالایی در پیش بینی دستکاری برخوردار بوده و تفاوت چندانی بین قدرت پیش بینی این دو مدل وجود ندارد.

در این مقاله سعی شد تا پس از مشخص نمودن حباب هایی که به صورت عمدی ایجاد شده اند، به وسیله روش ها و مدل های دارای پایه آماری، احتمال بروز مجدد حباب مورد سنجش قرار گیرد. هدف غایی در این مطالعه، ارائه مدلی برای تخمین حباب قیمت در بورس اوراق بهادار تهران است. به همین منظور به روش غربالگری نمونه ای به حجم 397 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب گردید و اطلاعات مربوط به قیمت و حجم معاملات آنها طی سال های 1380 تا 1388 گردآوری شد و سپس از طریق آزمون های تسلسل، کشیدگی و آزمون وابستگی دیرش، شرکت های منتخب به دو دسته دارای حباب و بدون حباب تقسیم بندی شدند. در گام بعد با بررسی روند بازدهی تجمعی و حجم معاملات شرکت هایی که تعمدا و با ترفندهیی دچار حباب قیمتی سهم شده، تاریخ شروع حباب قیمت تعیین گردید و از طریق مدل تحلیل ممیزی چندگانه و با استفاده از اطلاعات مربوط به اندازه شرکت، شفافیت اطلاعات، نسبت P/E و نقدشوندگی سهام یکسال قبل از بروز حباب قیمت آنها، عوامل موثر برای برآورد احتمال حباب تعیین و سپس مدلی برای پیش بینی حباب قیمت سهام شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران طراحی گردید. در پایان نیز قدرت پیش بینی مدل با استفاده از داده های گروه های آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اینکه قدرت پیش بینی مدل تحلیل ممیزی چندگانه برای گروه آزمایش %90.2 بوده است، بنابراین مدل دارای فدرت بالایی در پیش بینی حباب تشخیص داده شد.

هدف این مقاله بسط و توسعه روش هایی مبتنی بر ساختارهای شبکه ای و دارای پایه و مبنای ریاضی است که توانایی تشخیص حباب قیمت را در بورس اوراق بهادار تهران داشته باشد. در این مطالعه هدف ارائه مدلی برای تخمین حباب قیمت در بورس اوراق بهادار تهران است. به همین منظور به روش غربالگری نمونه ای به حجم 405 سهم شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب گردید و اطلاعات مربوط به قیمت و حجم معاملات آن ها طی سال های 1380 تا 1391 گردآوری شد و سپس از طریق آزمون های تسلسل، کشیدگی و آزمون وابستگی دیرش، سهم های منتخب به دو دسته حباب دار و بدون تقسیم بندی شدند. در گام بعد با بررسی روند بازدهی تجمعی، حجم معاملات سهم حباب دار و تاریخ شروع تشکیل حباب قیمت تعیین گردید و از طریق مدل های ماشین بردار پشتیبان و مدل ترکیب گوسی و همچنین با استفاده از اطلاعات مربوط به اندازه شرکت، شفافیت اطلاعات، نسبت P/E و نقدشوندگی سهام یک سال قبل از تشکیل حباب قیمت آن ها، مدلی برای پیش بینی حباب قیمت سهام شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران طراحی گردید. در پایان نیز قدرت پیش بینی مدل ها با استفاده از داده های گروه های آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اینکه قدرت پیش بینی مدل ماشین بردار پشتیبان به دلیل خطای بالا در تشخیص با توانایی صحت پیش بینی فقط معادل %81,54، و همچنین مدل ترکیب گوسی با کارایی برابر %89,44، به علت ضعف در کشف قیمت های حبابی بورس تهران، برای به کارگیری و استفاده با هدف تفکیک سهام حباب دار از بدون حباب ها نامناسب شناخته شدند.

اعتماد عمومی به سلامت بازارها، قدرت نقد شوندگی و کارایی آن ها را افزایش می دهد و این امر در بازار سرمایه و به ویژه بورس اوراق بهادار، اهمیت ویژه ای دارد. میزان اعتماد عمومی به بازار به اندازه ریسک موجود در این بازاررها، به عنوان یکی از عوامل اصلی تاثیر گذار بر تصمیم گیری سرمایه گذاران محسوب می گردد. با افزایش ریسک سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار، توسعه و گسترش آن با مشکل مواجه شده و باعث کاهش کارایی آن و سوق یافتن سرمایه ها به سوی بازارها و فعالیت های دیگر می شود.در این مطالعه ضمن بررسی و تبیین مفاهیم مربوط به دستکاری قیمت و به خصوص دستکاری قیمت پایانی و انواع دستکاری ها، برای شناسایی احتمال وقوع دستکاری قیمت پایانی سهام در بورس اوراق بهادار تهران، مدلی را ارائه می نماییم. همچنین در همین راستا براساس یافته های مطالعات انجام شده، متغیرهای بازدهی سهام، دفعات معاملات سهام، قیمت پیشنهادی خرید و فروش، حجم معاملات و سرعت گردش معاملات بعنوان عوامل تعیین کننده دستکاری قیمت پایانی تعیین گردیده و از طریق آزمون های مناسب، ارتباط آن ها در مدل اقتصادسنجی مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین مدل رگرسیون لجستیک را برای پیش بینی احتمال وقوع دستکاری قیمت پایانی سهام تعیین می نماییم. در طراحی مدل، نمونه آماری از طریق آزمون های run test و sign test به دو گروه شرکت های دستکاری شده و دستکاری نشده تقسیم می گردد، سپس بر اساس اطلاعات استخراج شده از این دو گروه، مدل رگرسیون لجستیک برازش می شود. در نتیجه رابطه تجربی برآورد شده، تائید کننده فروض محقق در زمینه برآورد مدل مورد نظر در مورد دستکاری در قیمت های پایانی در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.